АЛО, АЛО

Оля Хома

Радио Нови Сад основани 1949. року, а истого року рушела и програма по руски котра претаргнута 1956. року. Єденац роки познєйше ознова порушана програма на руским язику, помали рошнє и розвива ше, а 1973. року значно ше преширює. Седемдзешати и осемдзешати роки, гваря, златни роки Радия Нови Сад. 1975. року преширена редакция, 1978. року почина пририхтованє кадрох за телевизию котра з програму по руски почина 1981. року. Нове преширенє радийскей програми приходзи 1986. року и углавним, так остава по 1999. рок. Програма по руски емитує ша каждодньово у ранших предполадньових, пополадньових и вечарших годзинох на ултракратких и стреднїх габох, соботу на ултракратким и внєдзелю предполадньом на стредньогабовим и ултракраткогабовим давачу. По бомбардованє, стреднї габи були стаємни за язики народносцох, а кратки габи кажда редакция мала свойо и вони ше вецей раз меняли.

После бомбардованя настала ситуация у котрей ше “прави” програма котра нє доходзи ґу слухачом. Дзешец и вецей роки вшелїяк же уплївовали на одношенє ґу професиї котру окончовали заняти у Радию Нови Сад, т. є. у РТС-у, алє то уж друга приповедка. Наша приповедка о тим як програма на словацким, руским, ромским, румунским и українским язику по етру глєда своїх слухачох.

По Женевскей конвенциї припаднїки националнх меншинох на чиїх язикох ше емитує програма Радия Нови Сад достали стреднї габи же би ше чули нє лєм на териториї мултикултуралней Войводини, алє и у сушедних жемох. Стреднї габи одберани, ултракратки меняни, чуйносц зменшана, так же радио габи Нового Саду нє чуц добре анї на териториї Войводини. После бомбардованя ситуация погоршана, програма на словацким, румунским, руским, ромским и українским язику емитує ше на єдней фреквенциї, на габовей длужини 97, 2 МНz прейґ давача на Венцу чия моц 500 W. Так стої у вимаганю членох редакцийох програмох на язикох народносцох Радио Нового Саду Союзному министерству за телекомуникациї и вязи. 22. фебруара 2001. року редакциї програмох на словацким, руским и українским язику почали зоз протестом, виполнююци минимум роботи цо подрозумює музику и кратки висти. Поставене и питанє же чом ше на давачу стредїнх габох на орловату на котрим програму емитовали народносци чия моц давача 80 КW, и далєй емитує програма радио Беоґраду. Єдна з вимогох було виєдначованє вредносци роботи (коефициєнти) редакцийох Радия зоз редакциями Телевизиї. Редакциї глєдали же би давач на Венцу наместо з 500 W робел з моцу 1КW. 27. фебруара 2001. року на 14 годзин предайнїк на Венцу почал емитовац програму чия моц 1КW, а членом редакцийох подзелєни и ришеня зоз нивелисаним коефициєнтом. Коефициєнт остал, алє о мешац днї чуйносц програми ше врацела на старе.

И, за конєц, цо закончиц? Чи ше програма на язикох народносцох прави за слухачох чи, як ше редакциї питали, як параван ровноправносци у медийскей сфери з котрим ше манипулує пред очми домашнєй и шветовей явносци? Наздавайме ше же ше на тим нє закончи, а цо ше далєй будзе случовац учуєме (?!)