КРИЗА ИДЕНТИТЕТУ МЛАДИХ - ЦО, ЯК, ПРЕЦО?

Марица Ерделї

У глєданю и стваряню особного идентитету млади поставяю питаня и себе и другим: хто сом и яки сом; як ме други видза; цо жадам и цо сцем; ґу чому идзем; цо други одо мнє сцу? Же бизме похопели кризу як поняце треба ю спатрац зоз вецей бокох. Вона може буц нєдостаток, або звишок дачого, и теди є стан поремеценей ровноваги, або стану даякей потреби. У тим случаю криза стан потреби за идентитетом.

Ю (кризу) мож похопиц и як проблем и як опасносц. То приповедка о ладї  котра вдерена на стини и пред ню два можлївосци: може ше розбиц и зачириц, а може ше зоз домеркованим водзеньом вицагнуц же би предлужела плївац. Подобнє ше и млада особа може найсц у кризи, прето же є сама, дакус пре даяки поремецени околносци, бо є обколєна зоз чежкосцами и проблемами за котри потребне найсц даяке ришенє.

Спатранє кризи як проблема нас упутює на єй дуалну природу, або потенциял пременки котри вона облапя. Криза то опасносц же би ше препадло и виволало на успих. Превозиходзенє кризи може випатрац як виход зоз тунелу. Чловек виходзи на шветлосц дня и идзе далєй збогацени з искуством през хторе прешол и порихтани є же би освойовал драги котри пред нїм.

Криза идентитету у себе ноши опасносц у хторей ше мож страциц и препаднуц, придац ше деструктивним зявеньом (допитосц, конфузуя, насилство, наркомания, одцудзеносц, трошительна окупированосц з продуктами масовней култури итд.). Вона у себе ноши и спокусу за успишне пренаходзенє одвитох и ришеньох на питаня особного идентитету. Одвити и ришеня, звичайно нови, одкриваю и превозиходза одвити и ришеня родичох, або су голєм иншаки.

Кризу идентитету мож спатрац и як зраженє и як конфликт. Вона представя конфликтни стан – конфликт зоз собу, околїском або источасно обидва. Сущни питаня часто можу буц конфликтни, або виходзиц зоз конфликтох, а тиж так и одвити на нїх можу буц сплєцени до ґузла процивних потребох, цильох, жаданьох, прешвеченьох.

Криза то етапа або пременка котра ше зявює у цеку живота прето же живот нєєднодимензийни и статични. Вона природне зявенє у процесу дозреваня чловекового єства, котри практично тирва цали живот. Зоз становиска психолоґийного розвою вона жадана, аж и нєобходна, же би чловек превозишол даяки свойо проблемски “хвосцики”, ришел дацо цо го гамовало и поробел квалитативни скок.

Як обще зявенє зявює ше при шицких младих ґенерацийох, при дакому у меншей, а при дакому у векшей мири. Може ше виражиц отворено, у справованю, поступкох, а при даєдних є скрита и баржей присутна у їх нукашнїм швеце и дожицу, прецо реакциї на дацо знаю буц предимензионовани, зоз превершованьом або минимализиованьом, а дакеди и подполно виоставаю. Блїзшим дакеди лєм остава же би ше чудовали пременком – “дзеци” прейґ ноци постали пречувствительни, нервозни, пременлївого розположеня, злєкнути, нєчувствительни, аґресивни, поцагнути. Найчастейше ше случує шицко вєдно помишане – од єдней до другей хвильки ше пременї розположенє од пречувствительносци до аґресивносци, же би ше зоз преходом зоз єдного розположеня до другого “заглобело” до тупого одсутного стану.

Нєшкайша хвилька нашого дружтва поджемни лавиринт зоз велїма опасносцами. Стара система вредносцох практично щезла, а нова система ище вше далєко од задоволююцей. Чежко поднєсц осаменосц, изолацию, конфузию и траценє цильох и вредносцох. Вредносци, попри “турбелентних” периодох у стаємним процесу пременкох и преформулациї, алє заш лєм, велї индивидуални и ґрупни можлївосци творчого способу виходу зоз кризи. Преформулованє вредносцох и зочованє зоз кризу, хтору нєлагодносц виволує, то єден творчи крочай.

Предня и Задня хижа того часу початок приповедки, котра зоз розличним интензитетом и ускладзеносцу, тирва цали живот. Предня хижа то як дньова хижа. Отворена є, порихтана за указованє, дочекованє и пребуванє госцох. То явне справованє у котрим зме фини, рационални, любезни, нє глєдаме превельо, чесни. У случаю же околїско баржей форсира справованє Преднєй хижи то будзе наглашенши одпор спрам нєй. Задня хижа други бок медалї. Вона стварне Я, або гевто Я зоз хторим нє знаме цо будземе, або цо нє познаме ( вец то “шок” хижа). То хижа котра ше ридко указує, або є нєпозната. Хаснує за охабянє и громадзенє рижних стварох далєко од очох швета (коморка, пиньвица, пойд) – скрити думки, чувства и справованя котри нє за указованє, забранєни су, нєприємни, бридки.

Час младосци период кед млади чловек чувствує же прави самостойни вибори. Нажаль, чувство автономиї  може буц илузия, прето же тото цо вон роби то, насамредз, єдна файта борби медзи концептом Родичох, у його Родичох и провокация дзецка, котре вони провокую. Тинейджере – наркомани, наприклад, ше нє муша конфронтовац зоз авторитетом родичох, вони ше боря процив концептох родичох, котри оможлївюю же би вони шлїдзели демонски провокациї, “Шалєне дзецко” їх родичох.

Пробованє одвитовац на питаня “цо, як, прецо”, указує же криза идентитету представя потребни период у психосоциялним розвою чловека. То глєданє за власним идентитетом, у часто чежких околносцох у нашим дружтве, котри може тирвац роками. Вона, заш лєм, природне зявенє у процесу дозреваня людского существа. Процес котри почина як кед ше вяри залядзена рика ошлєбодзує од ляду хтори єй мешацами бул на хрибце: так ше млади ошлєбодзую од огранїченьох хтори их спераю же би реализовали можлївосци котри пред нїма и у нїх, и так ше рошнє до вецейдимензийного єства (биолоґийне, психичне, социялне, моралне, економске, историйне, политичне).

Универзалне зявенє котре “квачи” шицких людзох, без огляду на котрей часци жемовей кулї ше находза, на хторим язику бешедую, або яку файту скори маю.

“Симптоми” ше меняю у файти и моцносци, а подлога им историйно–политични, економски условия у дружтве у котрим ше криза случує, розришує и превозиходзи. Медзитим, муши ше припознац же нєт подполно узретей (интеґрованей) особи, єст лєм ступнї узретосци котри ше менєй або вецей приблїжую ґу идеалней цалосци/особи. Просто поведзене – нєт гранїци чловекового дозреваня у цеку цалого живота.

Кед красота младосци виходзи зоз потреби красоти виволаня котри праве вона дава, чом нє мож будз достаточно шмели и креативни и вибудовац моцни фундаменти узретосци?